 Download Historica 2012 nummer 1 |
Oorlogsgeschiedenis
Dagelijks leven en seksualiteit in bezettingstijd: ‘sexual encounters’ tussen Duitse bezetters en Nederlandse vrouwen 1940/1945
In de afgelopen twee decennia groeide de aandacht onder (gender)historici voor seksualiteit tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit heeft tot verrijkende en fascinerende resultaten geleid. Seksualiteit wordt daarin vaak beschouwd als een belangrijk veld waarin de nationaalsocialisten hun politieke visies en doelen uitstippelden. Het is echter ook belangrijk om de historische actoren bij het onderzoek te betrekken. Tijdens de Duitse bezetting van Nederland doorkruisten de seksuele handelingen van de individuen de bedoelingen van het regime. ‘Eigenwijs handelen’ van de mannelijke of vrouwelijke, Duitse of Nederlandse actoren had tot gevolg dat de inzet van seksualiteit her en der moest worden bijgesteld en dat er nieuwe instrumenten moesten worden bedacht.
Laura Fahnenbruc
Vrouwenbeweging
“’t Is nog niet in de sacoche.” Veertig jaar Vrouwendagen in Vlaanderen
De Vrouwendagen zijn niet alleen een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van het Belgische feminisme, maar creëren tot op de dag van vandaag jaarlijks een uniek momentum in het landschap van de vrouwenbeweging. Het rijke archiefmateriaal maakt het mogelijk om een blik te werpen op de bijzondere, pluralistische positie van de Vrouwendagen (11 november). Deze worden getekend door een diversificatie van participerende vrouwenbewegingsorganisaties, evoluerende theoretische substructuren en een stijgende gevoeligheid ten opzichte van meervoudige vrouwelijke identiteiten. Daarbij zijn er kanttekeningen te plaatsen bij de manier waarop de vrouwenbeweging in het algemeen en de Vrouwendagen in het bijzonder gerepresenteerd worden in academische en niet-academische literatuur.
Anaïs Van Ertvelde
Oude geschiedenis
Broer-zusterhuwelijken in Grieks-Romeins Egypte: de normaalste zaak van de wereld?
Indien wij niets hadden geweten over de gewoonte van het broer-zusterhuwelijk onder de Egyptenaren, dan hadden we ten onrechte aangenomen dat het een universele opvatting was dat mannen hun zuster niet mochten huwen.1
De bovenstaande uitspraak is afkomstig van Sextus Empiricus, een arts en filosoof uit het Alexandrië en Athene van de late tweede en vroege derde eeuw na Christus. Empiricus beschrijft een gewoonte bij de Grieks-Egyptische bevolking die volgens moderne opvattingen het ‘universele incesttaboe’ zou overschrijden. Met het oog op het Griekse en Romeinse normen- en waardestelsel kunnen er vraagtekens worden geplaatst bij de handhaving van dit fenomeen gedurende een periode van ongeveer 600 jaar. Is het een terechte aanname dat huwen met een broer of zuster een taboe-overschrijdende praktijk was ten tijde van de Griekse en de Romeinse bezetting van Egypte? Of is hier mogelijk sprake van een wijdverbreid verschijnsel waar zelfs de overheersers in eerste instantie toch niet afwijzend tegenover stonden?
Rita Hermans
VVG
Uitnodiging jaarlijkse bijeenkomst van de Vereniging voor Vrouwengeschiedenis, agenda van de Algemene Ledenvergadering, verslag van de ALV 2011
Biografie
‘Femme d’état’ – Staatsvrouw aan het Franse hof: Charlotte-Brabantina van Oranje-Nassau 1580-1631
Charlotte Brabantina van Oranje-Nassau is praktisch onbekend in de Nederlandse geschiedschrijving. Toch heeft zij haar sporen in de geschiedenis nagelaten evenals een uitgebreide correspondentie. Hieronder volgt een portret van deze Oranjeprinses over haar rol op het Franse politieke toneel en haar relatie met de Republiek.
Matty Klatter
Onder de loep
Vrouwen Tegen De Krisis!
Els Flour
Kerkgeschiedenis
Vrouwelijke religieuzen en religieuze vrouwen - Geschiedenis van de Zusters Kindsheid Jesu (1935- 2010)
In oktober 2010 publiceerden de Zusters Kindsheid Jesu in samenwerking met KADOC-K.U. Leuven een monografie over hun 175-jarige geschiedenis.1 Het boek brengt het relaas van een bescheiden Gentse zustergemeenschap die uitgroeide tot een belangrijke religieuze congregatie met een indrukwekkend en gediversifieerd apostolaat2 in Oost-Vlaanderen, Limburg en Congo. In deze bijdrage wordt gefocust op de manier waarop de Zusters Kindsheid Jesu als religieuze vrouwen zelf vorm hebben gegeven aan hun geschiedenis. Vanuit dit perspectief wordt nagegaan hoe zij vanuit de diverse facetten van hun vrouwelijke identiteit het historische traject van de congregatie hebben bepaald en beleefd.
Kristien Suenens
Genderview
Margit van der Steen
Renate Klinkenberg
Recensie
Biografie over Marga Klompé (1912-1986)
Esmeralda Tijhoff
In memoriam
Saskia Poldervaart
Service en boeken
