Historica inhoudsopgave en archief

Het laatste nummer van de jaargang 2022 van Historica bevat verschillende bijdragen over seksualiteitsgeschiedenis. Ellen Joosten bestudeert de vrouw en haar seksualiteit in de verhalen van Duizend-en-één-nacht. Saartje Tack gaat in op de figuur van Eugenia Falleni (Harry Crawford) en de moeilijkheid om diens gender en seksualiteit te vatten. Leon Janssens onderzoekt hoe de anti-porno beweging in België het concept vaderschap mobiliseerde en Marissa Aarts kijkt naar het debat over de vergoeding van anticonceptie in Nederland in de jaren 1967-1972. Daarnaast is er een bijdrage van Laura Brinkhorst over het vredesactivisme van het International Committee of Women for Permanent Peace tijdens WOI.

Esther Captain over koloniale geschiedenissen en meer in het bijzonder het onderzoek 'Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950', waarvan ze projectleider was.  Het volledige gesprek van Esther Captain met hoofdredacteur Greetje Bijl vind je zoals steeds in de rubriek Genderview van deze site.

Lees meer: In Historica nummer 3 2022

Het tweede nummer van jaargang 2022 van Historica staat in het teken van LGBT+ geschiedenis. De redactie stelde het samen uit artikels die spontaan toekwamen, wat toont hoe bloeiend dit onderzoeksveld is. Samuel Vermote bestudeert de idealen inzake moederschap en gezinsvorming waarop lesbische vrouwen stuitten die vanaf de jaren 1980 hulp zochten bij Britse vruchtbaarheidsklinieken. Evoluerende normen staan ook centraal in het artikel van Marc van Velzen, over transgenderemancipatie in Nederland rond de eeuwwisseling: terwijl de focus eerst lag op een 'heldere' transitie naar man of vrouw, groeide in de jaren 2000 de erkenning dat lichamen en genderidentiteit niet binair in te delen zijn. Judith Schuyf verdiept zich in het leven en werk van Josine Reuling, die met Terug naar het eiland (1937) een roman schreef waarin vrouwenrelaties centraal stonden. Jari Goerlandt reconstrueert de rol radicale Vlaamse homogroepen in de strijd tegen het discriminerende artikel 372bis uit het Belgische strafrecht. Twee artikels én de Genderview reflecteren over erfgoedzorg. Tim Heusden zoomt in op de Amsterdamse Gay disko DOK om het belang van zichtbaar queer erfgoed en de rol van de erfgoedsector daarin te tonen. Noah Littel belicht de ideologische discussies die gepaard gingen met het ontwikkelen van specifieke catalogiseringssystemen om lgbtq-erfgoed te ontsluiten. In Genderview spreekt gasthoofdredacteur Jonas Roelans met Bart Hellinck (Fonds Suzan Daniel) en Lonneke van den Hoonaard (ILHIA) over de uitdagingen en mogelijkheden voor lgbtq-archieven in België en Nederland.

Genderview view staat, zoals steeds, integraal online.

Lees meer: In Historica nummer 2 2022

Het eerste nummer van Historica 2022 bevat drie artikelen over vrouwen in de literatuur. Thom Tolboom gaat in op de representatie van Geertruida Bosboom-Touissaints als auteur, Hannah Smets belicht de onderlinge sociabiliteit van schrijfsters en Marie Isaac onderzoekt het beeld van ‘de vrouw’ in de Vlaamse oorlogsliteratuur van de Eerste Wereldoorlog. Daarnaast vinden jullie een artikel van Romy Beck over regentenvrouw Anna Elisabeth van den Bempden en van Hilde Neus over een actie van vrouwen van kleur tegen de Burgerwacht in Suriname, anno 1778. Voor genderview sprak Greetje Bijl met Anneke Ribberink, gastonderzoekster aan de Vrije Universiteit Amsterdam, dat gesprek staat integraal online.

Lees meer: In Historica nummer 1 2022

Het themanummer "Van moeder op dochter of moedermoord?" beoogt nieuwe perspectieven te presenteren op de geschiedenis van vrouwenbewegingen in Nederland en België (1840-2020). In haar inleiding schrijft Margit van der Steen: "Digitalisering, recente inzichten uit genderstudies en politieke geschiedenis evenals maatschappelijke discussies stellen ons in staat nu antwoorden te vinden op voorheen niet te onderzoeken kwesties, nieuwe vragen te stellen en andere invalshoeken te kiezen. Iets van de rijkdom van die mogelijkheden, die ons beeld van de geschiedenis van het feminisme verbreden, willen we hier laten zien. Zo hopen we andere historici te inspireren meer onderzoek te verrichten, nieuwe generaties aan te spreken en het debat te verdiepen."

Lees meer: Themanummer vrouwenbewegingen Historica nummer 3...

In het tweede Historica-nummer  van 2021 twee artikelen over de late oudheid - vroege middeleeuwen. Julie Van Pelt belicht vrouwelijke heiligen die als man door het leven gingen en Klazina Staat onderzoekt aan de hand van twee geschriften van vrouwen over het Heilige Land of het beeld van Latijn als 'mannentaal' wel klopt. Verder gaat Adriënne Baars-Schuyt in op het lot van Nederlandse Joodse vrouwen die vanuit Schevingen naar Ravensbrück werden gedeporteerd tijdens WOII, onderzoekt Stephanie van Dam de arbeidsrapporten van Sir Granville St John Orde over de Britse koloniën vanuit intersectioneel perspectief en analyseert Ophelia Van Wijmeersch de feministische horrorfilm The love witch (2016).

In de rubriek genderview krijgt Jonas Roelens (Radboud Universiteit  en redactielid van Historica) het woord. Zijn onderzoeksveld is sodomie in de Lage Landen in de vroegmoderne tijd. Zoals steeds staat het interview volledig online.

Lees meer: In Historica nummer 2 2021

Het eerste Historica-nummer van jaargang 2021 biedt een mooie variatie aan onderwerpen. Edwina Hagen verkent de invloed van vrouwen op de vroegste parlementaire meningsvorming, Frouke Desmet verdiept zich in de vrouwelijke leerlingen van 19de-eeuws kunstschilder Alfred Stevens, Annemiek Houwen analyseert de genderhoudingen in Nederlandse handboeken voor het vak geschiedenis en Maxim Rigaux & Carme Font halen vroegmoderne vrouwen voor het voetlicht die de epische poëzie bedreven in de Iberische wereld. Daarnaast vinden jullie er enkele recensies en een terugblik op de gendergeschiedenisdag van 2020, met ook de rede waarmee Margit van der Steen toen afscheid nam als VVG-voorzitster.

In de rubriek Genderview geeft Greetje Bijl het woord aan Karwan Fatah-Black (Universiteit Leiden), expert Surinaamse geschiedenis en lid van de Commissie Herijking Canon van Nederland. Het volledige interview staat online.

Lees meer: In Historica nummer 1 2021

Het derde Historica-nummer van 2020 staat helemaal in het teken van LGBT-geschiedenis en dat levert een mooie waaier aan artikelen op: over de Gentse Studentenwerkgroep Homofilie (Karen Vervaet) en het LGBT-activisme in de feministische boekhandel De Heksenketel / Savannah Bay (Marijke Huisman), over lesbish ouderschap in België in de jaren 1980 ( Tinne Claes) en de homoseksuele representatie in AIDS-preventiemateriaal in Nederland (Lex van Rens), over de homoseksuele stad in de 19de eeuw (Anke De Cock) en seksuele gerichtheid in de Nederlandse Grondwet (Joke Swiebel). Voor genderview sprak Jonas Roelens met Theo van der Meer (Meertensinstituut), die gespecialiseerd is in de geschiedenis van homoseksualiteit.

Zoals steeds staat deze genderview volledig online.

Lees meer: In Historica nummer 3 2020

De tweede Historica van 2020 Historica bevat een mooie reeks artikelen die gendergeschiedenis in al zijn diversiteit belicht. Komen aan bod: vrouwen in het vleeshouwersambacht in Antwerpen in de 15de en 16de eeuw, mannelijkheid in de portretkunt van de 17de eeuw, de positie van Etta Palm d’Aelders ten tijde van de Franse revolutie, vrouwelijke militairen tijdens de Indonenische dekolinisatieoorlog, en de uitdagingen om de biografie van de Surinaamse Moesje Temmes te reconstrueren. Voor genderview sprak Eline Huyghens met Katrien De Graef (UGent), die gespecialiseerd is in de sociaaleconomische geschiedenis van de Oud-Babylonische periode. Zoals steeds staat deze genderview volledig online.

Lees meer: In Historica nummer 2, 2020