Genderview

In deze rubriek brengt Historica een onderzoeker voor het voetlicht die vanuit haar of zijn discipline reflecteert op de (mogelijke) meerwaarde om te werken vanuit een genderperspectief. Op die manier willen Historica en de VVG actief het wetenschappelijke én publieke debat rond genderonderzoek stimuleren.

Het helen en herstellen van koloniale geschiedenissen

Esther Captain is als senior onderzoeker werkzaam bij het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) in Leiden. Zij was als projectleider en onderzoeker betrokken bij het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’ dat werd uitgevoerd door het KITLV samen met het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust en Genocidestudies en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. In februari 2022 werd het slotwerk Over de grens. Nederlands extreem geweld in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949 gepresenteerd. Samen met Onno Sinke schreef Captain het boek, Het geluid van geweld. Bersiap en de dynamiek van geweld tijdens de eerste fase van de Indonesische revolutie, 1945-1946 dat in juni 2022 uitkwam. Greetje Bijl sprak met haar voor Genderview.

“Ja! Jouw geschiedenis is belangrijk!”

Zonder lgbtq-archieven geen queer geschiedenis. Het zijn onmisbare bewaarplaatsen en kenniscentra voor het onderzoek naar een deel van ons verleden dat lange tijd als taboe beschouwd werd. Nederland en België kent twee gespecialiseerde archieven die zich al decennialang bezighouden met het verzamelen, bewaren en ontsluiten van historische bronnen over de geschiedenis en leefwereld van de lgbtq-gemeenschap. In Nederland is dat IHLIHA LGBTI Heritage en in België Fonds Suzan Daniel. Lonneke van den Hoonaard (IHLIA) en Bart Hellinck (Fonds Suzan Daniel) gaan met elkaar in gesprek over moeilijkheden én mogelijkheden voor het lgbtq-archiefwezen. Een dialoog over neutraliteit en maatschappelijke tendensen, privacy en digitalisering. Met een aanstekelijk enthousiasme over de parels binnen hun collecties en hun constante missie om het queer verleden te ontsluiten.

/ Jonas Roelens /

Gelijke rechten garanderen geen gelijke kansen

Anneke Ribberink was universitair docent politieke en gendergeschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Sinds 2015 is zij daar gastonderzoekster. Zij promoveerde in 1998 op een proefschrift over de beginfase van de Nederlandse Tweede Feministische Golf. Momenteel werkt ze aan een boek over vijf vrouwelijke politieke leiders in West- en Noord-Europa vanaf begin twintigste eeuw tot heden. Voor Genderview ging Greetje Bijl met haar in gesprek.

‘Wetenschappelijk onderzoek is geen vrijblijvende oefening’

Julie Carlier is coördinator van het Ghent Centre for Global Studies aan de vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies van de Universiteit Gent. Zij is historica van opleiding, gespecialiseerd in de geschiedenis van feminisme. Julie Carlier promoveerde in 2010 in Gent op het proefschrift ‘Moving Beyond Boundaries: An Entangled History of Feminism in Belgium, 1890-1914’. Ze maakt deel uit van het feministische collectief dat sinds 2017 de Vrouwenstaking organiseert aan de Universiteit Gent. Historica-hoofdredacteur Greetje Bijl sprak met haar voor genderview.

‘De uitvinding van de pil zou boven elk schoolbord moeten hangen’

Jonas Roelens is universitair docent gendergeschiedenis aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. In 2018 verdedigde hij zijn doctoraat aan de Universiteit Gent. Zijn onderzoek handelt over sodomie in de Lage Landen in de vroegmoderne tijd. In Vlaanderen geniet Jonas Roelens steeds meer bekendheid bij het brede publiek. Hij is coauteur van Verzwegen Verlangen, een publiekshistorisch boek over de geschiedenis van homoseksualiteit in België, hij wordt gevraagd voor radio-interviews en won in 2019 de PhD cup; een wedstrijd waarin wetenschappers hun onderzoek zo helder mogelijk met het brede publiek moeten delen. Het is niet moeilijk om te raden waarom Jonas Roelens aan de haal ging met de juryprijs én de publieksprijs van de PhD cup. Of het nu gaat om brandstapels, sociaal constructivisme of zijn visie op genderonderwijs: zijn enthousiasme en passie klinken duidelijk door in zijn stem, ook via Skype. Laura Nys sprak met Jonas Roelens - overigens ook redactielid bij Historica voor deze genderview.