Designgeschiedenis

Huis 2013: de keukenloze toekomst in 1913

In 1913 werd gespeculeerd dat in de verre toekomst van 2013 de keuken geen onderdeel meer zou uitmaken van de woning en dat de maaltijden uit een centrale keuken zouden komen. Tegen de achtergrond van het toen heersende dienstbodentekort was dit geen vreemde gedachte. Dit artikel beschrijft welke oplossingen men voor het tekort had bedacht, zoals de coöperatieve keuken, het woonhotel en de rationalisering van het keukenwerk door een efficiënte keukeninrichting. Al deze oplossingen hadden tot doel de privé-dienstbode overbodig te maken. Toentertijd is nooit bedacht dat een huishoudelijke taakverdeling tussen man en vrouw misschien een betere oplossing zou zijn.

Irene Cieraad

 

16e en 17e eeuw

Van ‘nimf’ tot ‘schoolvrouw’. De Franse school en haar onderwijzeressen in de 16e- en 17e-eeuwse Nederlanden

In 1606 liet de Leidse stadssecretaris Jan van Hout (1542-1609) in zijn testament optekenen dat zijn kleindochters, zodra ze de juiste leeftijd hadden bereikt, naar een “goede befaemde francoijsche schole” moesten worden gestuurd, “niet om aldaer courtisaensche manieren te leeren of ’t joffertgen te spelen, maer om de tale wel en promptelycke te leeren spreken, lesen, schryven, rekenen, cyfferen, neffens goede eerlicke sedige manieren”.2 De Franse school waar Van Hout op doelde was een relatief nieuwe schoolvorm in de Nederlanden, die ontwikkeld werd in de 16e eeuw. Voor het eerst werd geïnstitutionaliseerd vreemdetalenonderwijs toegankelijk voor Nederlandstalige meisjes.

Alisa van de Haar

 

Politieke geschiedenis

De politieke vertegenwoordiging van vrouwen in de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers: een historische analyse (1971-2014)

In het interbellum kregen vrouwen de eerste toegang tot het politieke leven in België met onder meer de eerste vrouwelijke verkozenen in de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers. Het duurt echter tot de tweede feministische golf alvorens een verhoogde deelname van vrouwen aan de politiek een belangrijk strijdpunt werd. De idee was dat deze deelname een belangrijke hefboom kon vormen voor de verbetering van de positie van de vrouw in de samenleving. In deze bijdrage onderzoeken Sofie Marien en Silvia Erzeel of de toename in het aantal vrouwelijke verkozenen in de Belgische Kamer inderdaad samenging met een verhoogde aandacht voor vrouwenthema’s.

Sofie Marien en Silvia Erzeel

 

Eerste feministische golf

Het Poésie-album van Marie Porreij – de ontbrekende schakel tussen religie en vrouwenbeweging in het leven van Nellie van Kol

Door de vondst van het poëziealbum van Marie Porreij, de latere feministe Nellie van Kol (1851-1930), in het Letterkundig Museum in Den Haag kan eindelijk de vraag worden beantwoord, waar zij haar opleiding tot onderwijzeres heeft genoten. Het antwoord maakt begrijpelijk, waarom Van Kol zich later zou aansluiten bij het Leger des Heils en ook dat deze keuze misschien minder een afkeer van, dan een terugkeer naar haar feministische voedingsbodem was.

Fia Dieteren

 

Genderview

Tien leden van het nieuwe Comité van Aanbeveling over de toegevoegde waarde van gendergeschiedenis

De Vereniging voor Gendergeschiedenis heeft een nieuw Comité van Aanbeveling. Ter kennismaking vroeg Historica een aantal leden – de anderen komen een volgende keer aan bod – wat volgens hen de toegevoegde waarde van gendergeschiedenis binnen de wetenschap is en welke rol de VVG daarin kan spelen.

Lees hier hun antwoorden


Service

De redactie heeft moeite gedaan de rechthebbenden van afbeeldingen in Historica op te sporen. Rechthebbenden van afbeeldingen kunnen zich melden bij de redactie indien zij van mening zijn dat materiaal ten onrechte is gebruikt.